Szmaragd kamień jubilerski – trochę historii
Smaragdos z greki, smaragdus z łaciny. Od tych dwóch słów pochodzi nasz dzisiejszy bohater. Szmaragd. Beryl, należący do grupy krzemianów. Szmaragdy należą do najbardziej fascynujących klejnotów świata i najbardziej poszukiwanych kamieni kolekcjonerskich. Najstarsze kopalnie szmaragdów znajdowały się w pobliżu Morza Czerwonego i były znane jako „Kopalnie Kleopatry”, gdzie Faraonowie między 3000 a 1500 r p.n.e gromadzili klejnoty. Inkowie i Aztekowie z Ameryki Południowej oddawali cześć szmaragdowi i traktowali go jako święty kamień. W Indiach, których skarbce wypełniały szmaragdy, uznawali go jako klejnot który przynosił szczęście i zdrowie.
Barwa szmaragdów – jaki kolor wybrać?
Ich nieporównywalna, ciemno zielona barwa jest wytwarzana tylko w wyjątkowo rzadkich, naturalnych warunkach. Warunki te powodują również drobne pęknięcia i inkluzje w kamieniach, dlatego też ich występowanie jest dopuszczalne w szmaragdach najwyższej jakości. Inkluzje szmaragdów mogą być gazowe, ciekłe czy mineralne, takie jak: kalcyt, talk, biotyt, piryt czy apatyt. Szczególnie cennym szmaragdem jest szmaragd trapicie, w którym w przekroju poprzecznym kryształu możemy zaobserwować wzór sześcioramiennej gwiazdy. Tą odmianę pozyskuje się w Kolumbii, w okręgu Chivor i Muzo.
Tą piękną zieleń, szmaragdy zawdzięczają domieszką chromu i wanadu. Nie raz pewnie każdy usłyszał stwierdzenie „szmaragdowa zieleń”. Nie wzięło się to z niczego, zieleń szmaragdu jest najpiękniejsza. To dlatego właśnie barwa ma tak duże znaczenie przy wycenie. Odcień szmaragdów zaczyna się już od barwy jasnozielonej. Oczywiście takie kamienie są o wiele mniej warte niż te o ciemnozielonej barwie. Gdy barwa ma odpowiedni odcień, jest ułożona równomiernie na całym kamieniu, to takie okazy potrafią być droższe od diamentów.
Występowanie szmaragdów
Był taki film – „Miłość, szmaragd i krokodyl”. Tytuł filmu jest ściśle powiązany z miejscem akcji. Kolumbia, największy producent szmaragdów, to miejsce gdzie można wydobyć te okazy, które charakteryzują się najpiękniejszą barwą. Oczywiście nie jest to jedyne miejsce gdzie możemy spotkać szmaragdy. Związane są one ze skałami metamorficznymi, żyłami pegmatytowymi oraz z piaskami i żwirami złóż wtórnych. Co prawda beryl i chrom nie występują zbyt często obok siebie, jednakże szmaragdy spotkamy również (m.in.) w Brazylli, Urali, Indiach, USA, Tanzani. Można też się natknąć na nie w Polsce, jednak nie spotkamy tutaj okazów które wykorzystać będzie można w jubilerstwie. (Dolny Śląsk)
Właściwości szmaragdów
Zaraz za szafirami i rubinami, czyli ósemka w skali Mohsa. To naprawdę twardy kamień, ale jest też bardzo kruchy. Wykazuje pleochroizm, czyli zmianę barwy w zależności od kątów padania światła. Szmaragdy posiadają swoją ważną cechę identyfikacyjna. Mianowicie inkluzje. Rzadko spotkamy kamień który jest wolny od inkluzji, czysty w środku, jeżeli już to będzie to okaz kolekcjonerski który osiągnie ogromną wartość. Dzięki tej wiedzy, na pierwszy rzut oka poznamy naturalny szafir, gdy nie dostrzeżemy żadnych inkluzji, żadnych zanieczyszczeń, możemy mieć pewność że mamy do czynienia z syntetykiem, czyli sztucznie wytworzonym kamienieniem.
Ile kosztuje szmaragd?
Chyba nie ma odpowiedzi na takie pytanie, chyba nie ma odpowiedzi na takie pytanie w przypadku zamiany szmaragdu na jakikolwiek inny kamień szlachetny. Podobnie jak w przypadku diamentu i innych kamieni szlachetnych, ocena jakościowa szmaragdu podlega ocenie 4C, czyli: kolor (colour), szlif (cut), clarity (czystość), masa (ct). Większość gemmologów zgadza się że najważniejszy w przypadku szmaragdu jest kolor. Powinien być równomierny i nie zbyt ciemny. Rzadkie i droższe są szmaragdy o głęboko zielono-niebieskawej barwie, a te bardziej przystępne cenowo mają jaśniejszą zieleń. Bardzo ważne też jest szlifowanie szmaragdów, pierwsze cięcie kryształu pozwala zmaksymalizować jego pożądany kolor zielony przy jednoczesnym zminimalizowaniu inkluzji i skaz. Niektóre ze szmaragdów w kolekcjach prywatnych lub muzeach, mają setki karatów i są uważane za bezcenne.
Biżuteria ze szmaragdem
Szmaragd należy do „wielkiej trójcy” kamieni kolorowych. Razem z szafirem i rubinem są najbardziej pożądanymi klejnotami na świecie. Jak już wyżej było napisane, szmaragdy posiadają inkluzje oraz wtrącenia, które obniżają wytrzymałość kamienia, przez to są one bardzo kruche. Trzeba ostrożnie obchodzić się z biżuterią ze szmaragdami, bo łatwo można uszkodzić kamień. Podobnie trudną pracę mają szlifierzy. W ich przypadku można uszkodzić kamień zanim zostanie on oprawiony w biżuterię. W przypadku szmaragdu oprawionego w pierścionek lub kolczyki czy wisiorek, najczęściej używa się specjalnego szlifu schodkowego, zwanego szlifem szmaragdowym. Dość popularnym jest również okrągły szlif brylantowy. Pierścionki ze szmaragdem pięknie prezentują się na palcu, a naszyjniki z ogromnymi szmaragdami od wieków zdobiły dekolty koronowanych głów. Pięknie wyglądają szmaragdy samotnie oprawione w biżuterie, jak i te w sąsiedztwie diamentów. Teraz również światowe gwiazdy pokazują się w biżuterii ze szmaragdem. Wspaniałe kolczyki złote ze szmaragdami posiada w swojej kolekcji Angelina Jolie, śliczny pierścionek ze szmaragdem dostrzec można było na dłoni Elizabeth Taylor, a brytyjska rodzina królewska jest właścicielem kilku wspaniałych okazów oprawionych w sygnety, tiary i naszyjniki. W muzeum w Wiedniu ( Kunsthistorisches ) znajduję się ciemnozielona waza, wysokości 10 cm i masie 2681ct. Jest to największy przedmiot wyrzeźbiony z jednego kryształu szmaragdu.
Szmaragd – symbol życia
Szmaragdowa zieleń symbolizuje wiosę, budzące się życie. W starożytnym Rzymie był to kolor który symbolizował piękno i miłość bogini Wenus. Być może dlatego szmaragd to idealny prezent dla urodzonych w maju, osób spod znaku byka oraz na obchodzy 20, 35 lub 55 rocznicy ślubu. Szmaragd jest dziś symbolem wierności, spokoju i bezpieczeństwa, symbolem odrodzenia i nowego początku. Kojarzy się ze wszystkim, z czym kojarzy nam się kolor zielony. Obdarowanie szmaragdem oznacza że bardzo cenimy obdarowanego.
Sprawdź takie koniecznie nasze kompendium wiedzy o wszystkich kamieniach szlachetnych używanych w jubilerstwie: