Pallad - kompendium wiedzy o Palladzie

Pallad jest mniej znanym krewniakiem platyny i złota. Jest jednym z najbardziej szlachetnych metali na ziemi. Od pewnego czasu zdobywa on coraz większą popularność w roli surowca, mającego służyć do produkcji biżuterii, jak również jako metal inwestycyjny. Co sprawia, że jest on tak bardzo popularny. Czym zatem się cechuje pallad i co powinieneś o nim wiedzieć?

Historia Palladu - skąd go znamy?

Historia palladu jako pierwiastka chemicznego sięga końca XVIII wieku. Nazwa "pallad" została nadana na cześć bogini Ateny Palladyjskiej, nawiązując do mitologii greckiej.

W 1803 roku angielski chemik William Hyde Wollaston odkrył pallad w czasie analizy rudy platyny z Ameryki Południowej. Był to drugi metal szlachetny znaleziony w platynie po rodzie. Wollaston nazwał nowo odkryty pierwiastek "pallad", a później został on nazwany "palladem" w języku angielskim.

Pallad jest srebrzystobiałym metalem o wysokiej odporności na korozję i reaktywność chemiczną. Posiada również doskonałe właściwości katalizacyjne, co sprawia, że jest niezwykle ceniony w przemyśle chemicznym i motoryzacyjnym. Jest również używany w jubilerstwie, szczególnie w produkcji biżuterii, jako alternatywa dla złota lub platyny.

Wykorzystanie palladu rozwinęło się wraz z postępem technologicznym i odkryciem jego unikalnych właściwości. Obecnie jest szeroko stosowany w produkcji katalizatorów samochodowych, elektrod do produkcji wodoru, instrumentów naukowych, sprzętu laboratoryjnego, a także w przemyśle elektronicznym do produkcji kondensatorów i elementów półprzewodnikowych.

Historia palladu jako metalu szlachetnego jest pełna innowacji i znaczenia dla różnych dziedzin nauki i przemysłu, a jego wartość i zastosowanie wciąż rosną wraz z postępem technologicznym.

Zastosowanie palladu

W latach '90, jak i na początku XXI wielu pallad kojarzono na ogół z katalizatorami w samochodach, albo też z przemysłem chemicznym. Pallad metaliczny i jego związki mają ogromne znaczenie w katalizie. Ułatwiają zatem przebieg wielu reakcji chemicznych. Dawniej metal ten był stosowany przez złotników do produkcji białego złota. Ma on bowiem zdolność do niwelowania jego żółtego odcienia, a przy tym jest równie ,,szlachetny".

Wygląd i właściwości palladu

Pallad posiada typowe właściwości metali. Jest kowalny, ciągliwy, srebrzystoszary, jak i wykazuje duży połysk. W temperaturze pokojowej nie jest zbyt reaktywny, dlatego też nadaje się wręcz idealnie do wyrabiania pierścionków czy obrączek ślubnych z palladu. Z naukowego punktu widzenia, najbardziej odznaczającą się właściwością palladu jest jego możliwość do rozpuszczenia sporych ilości wodoru gazowego. W 1 objętości palladu może dojść do rozpuszczenia 900 objętości gazu. To tak samo, jak gdyby wsypać do jednego garnka z wodą, 900 garnków wypełnionych cukrem.

Wydobywanie palladu – kopalnia w Johannesburgu, RPA – fot. Shutterstock

Jakie jeszcze cechy posiada pallad?

Pallad, jako metal szlachetny, ma wiele charakterystycznych cech, które przyczyniają się do jego szerokiego zastosowania. Oto kilka głównych cech palladu:

1. Odporność na korozję: Pallad charakteryzuje się wysoką odpornością na korozję. Jest znacznie mniej reaktywny niż wiele innych metali, co oznacza, że nie ulega łatwo działaniu czynników atmosferycznych ani wielu substancji chemicznych. Ta właściwość czyni go idealnym materiałem do zastosowań, gdzie wymagana jest trwałość w agresywnych środowiskach.

2. Właściwości katalizacyjne: Pallad jest jednym z najważniejszych katalizatorów chemicznych. Jego struktura atomowa i elektronowa sprawiają, że jest skutecznym katalizatorem reakcji chemicznych, zwłaszcza w procesach utleniania i redukcji. Dlatego pallad znajduje szerokie zastosowanie w przemyśle chemicznym, w tym w produkcji katalizatorów samochodowych, które przyczyniają się do redukcji emisji szkodliwych substancji.

3. Wysoka temperatura topnienia: Pallad ma wysoki punkt topnienia, wynoszący około 1554°C. Ta właściwość czyni go odpornym na działanie wysokich temperatur i umożliwia jego wykorzystanie w aplikacjach wymagających wytrzymałości na wysokie temperatury, takich jak komponenty lotnicze, piece przemysłowe czy sondy pomiarowe.

4. Biokompatybilność: Pallad jest stosunkowo biokompatybilny, co oznacza, że jest dobrze tolerowany przez organizm ludzki. W związku z tym jest używany w niektórych zastosowaniach medycznych, takich jak implanty i narzędzia chirurgiczne.

5. Wyjątkowa wytrzymałość mechaniczna: Pallad jest wyjątkowo wytrzymałym metalem, co sprawia, że jest stosowany w produkcji elementów o dużej wytrzymałości mechanicznej, takich jak sprężyny, druty i elektrody.

Te cechy sprawiają, że pallad jest niezwykle cenionym metalem w przemyśle i technologii. Jego zastosowania obejmują szeroki zakres dziedzin, takich jak przemysł chemiczny, motoryzacyjny, elektroniczny, medyczny, jubilerski i wiele innych.

Biżuteria z palladu i pozostałe zastosowania

Pallad w roli surowca do wyrabiania biżuterii stosowany jest od lat 30 XX wieku. Niemniej jednak na początku stosowano go wyłącznie w roli dodatku do platyny i złota. Kiedy ceny dwóch najdroższych metali szlachetnych osiągały następne rekordy, złotnicy postanowili uczynić z palladu ich równorzędnego konkurenta. Popularność tego metalu nadal sukcesywnie rośnie, niemniej jednak znacznie wolniej. Wynika to zapewne z faktu, że jest to mało poznany metal, jak również z tego, że jest dużo trudniejszy w procesie obróbki od innych. Dużą popularnością cieszą się obrączki wykonane z palladu.

Pallad po wydobyciu i oczyszczeniu

Metal szlachetny pallad - podsumowanie

Należy jednakże zaznaczyć, że pallad chociaż jest dużo bardziej szlachetny od srebra, jest przy tym mniej odporny (czyli dużo bardziej reaktywny) od złota i platyny, dlatego też mogą się zdarzyć nań reakcje alergiczne. Tym bardziej osoby, które są uczulone na inne metale (chociażby nikiel) powinny jeszcze przed zakupem sprawdzić, czy pallad ich nie uczuli. Pallad wykorzystywany jest także do produkcji powłok złotych stalówek, jeśli klient pragnie posiadać srebrną, a nie złotą barwę pióra.

W sferze biżuterii - wyroby jubilerskie z palladu dostępne są w naszym sklepie jubilerskim LISIEWSKI Group - zapraszamy!