Bursztynowy statek - niezwykłe dzieło z Etrurii

Nasz narodowy skarb, bursztyn, ten najlepszy z okolic Gdańska eksportowano aż do Myken. Szlak bursztynowy w Polsce wiódł przez Kotlinę Kłodzką, Śląsk, Wielkopolskę oraz Kujawy. Tam wymieniano go na fajansowe paciorki egipskie i egejskie, które wracały nad Wisłę wraz z powiewem osiągnięć cywilizacji śródziemnomorskich, głównie Mykeńskiej, która wykształciła się około 1800 lat p.n.e. i przez pięćset lat wywierała ważny wpływ na Bałkany i docierała także do terenów Europy Środkowej i Zachodniej. Tak, Polska leży w Europie Środkowej, nie Wschodniej. Można powiedzieć, że bursztyn jest naszym najstarszym towarem eksportowym. I dzięki temu nasz wkład w rozwój sztuki jest znaczący, bo wielu antycznych artystów basenu morza śródziemnego mogło realizować swoje dzieła. Bursztymn z Polski trafiał również poza wybrzeże śródziemnomorskie. Bursztynowe wyroby, a także nieprzerobiony surowiec trafiał do krajów Azji Wschodniej. Do Chin, Korei czy Japonii. Tak, zainteresowanie Chińczyków polskim bursztynem nie narodziło się dzisiaj. Ono się odrodziło, bo bursztyn jest znany w dalekiej Azji od powstania Jedwabnego Szlaku, najstarszego traktu handlowego na świecie.  

Bursztynowy statek , Etruska zawieszka z bursztynu 600–575 p.n.e. J.Paul Getty Museum

Bursztynowy statek, Etruska zawieszka z bursztynu 600–575 p.n.e. J.Paul Getty Museum

Bursztynowy element w formie głowy barana, Etruria ok. VI w. p.n.e. Paul J. Getty Museum

Bursztynowy element w formie głowy barana, Etruria ok. VI w. p.n.e. Paul J. Getty Museum

Etrusków związki z Polską

Bursztynowy statek jest późniejszy, to wyrób etruski datowany na lata 600-575 p.n.e., czyli z czasów gdy na peryferiach Rzymu pasły się owce i kozy. Etruria była u szczytu potęgi, a Rzym zaczynał się kształtować. Etrusków, zwanych też swojsko Truszami historia zna słabo. Mieli wysoko rozwiniętą sztukę, i rzemiosło, zwłaszcza złotnictwo, a to znaczy, że żyło im się dostatnio i wygodnie. Biedne kultury wytwarzają ubogą biżuterię. Nikt dokładnie nie określił skąd Etruskowie przyszli do Italii , a takze nie wiadomo co się z nimi stał, gdy ich sąsiad zza miedzy, Rzym stał się potęgą. Ale istnieją ślady, które wskazują na zwiążki Etrusków z Polską. Na terenach wschodniego Pomorza w grobach kultury urn twarzowych (VI-III w. p.n.e. ) znaleziono urny domkowe, które są prawie identyczne, jak te, które były znane Etruskom. Czyżby na Pomorzu wschodnim było osadnictwo etruskie ?